Powiększona tarczyca
Tarczyca magazynuje jod i produkuje hormony zawierające jod, które regulują metabolizm i wpływają na wiele procesów zachodzących w komórkach, tkankach i całym organizmie. Średnia waga tarczycy wynosi 15-30 gramów, a długość lewego i prawego płata to 4 cm.
Tarczyca odgrywa największą rolę podczas wewnątrzmacicznego rozwoju płodu. Hormony zawarte w gruczole wpływają na prawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego dziecka.
Powiększona tarczyca świadczy o nieprawidłowościach w układzie endokrynnym. Oznacza to, że zaburzone jest wydzielanie hormonów gruczołu – trójjodotyroniny i tyroksyny. A zaburzone wydzielanie prowadzi do wielu nieprawidłowości (niedoczynność, nadczynność tarczycy, obrzęk śluzowaty, kryzys tyreotoksyczny, nagłe zmiany masy ciała, utrata apetytu) w organizmie.
Dlaczego tarczyca jest powiększona?
Powiększona tarczyca nazywana jest wolem. Wole jest spowodowane niedoborem lub nadmiarem jodu w organizmie. Najczęściej choroby i powiększenie tarczycy obserwuje się u osób zamieszkujących obszary geograficzne z niedostateczną ilością jodu – Azja Środkowa i góry Kaukazu. Na Ukrainie jest to region zachodni, a po awarii w Czarnobylu niedobór jodu obserwuje się niemal w całym kraju.
Oprócz niedoboru jodu, na rozwój wola wpływają predyspozycje genetyczne. Dlatego jeśli u ojca, matki, dziadka lub babci zdiagnozowano wole, istnieje prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie miało tę chorobę.
Do czego może doprowadzić powiększona tarczyca?
Powiększona tarczyca prowadzi do niedoczynności i tyreotoksykozy. Jest to odpowiednio spadek i wzrost produkcji hormonów tarczycy. W niektórych przypadkach wole nie powoduje upośledzenia wydzielania hormonów, stan ten nazywany jest eutyreozą.
Niedoczynności tarczycy towarzyszą następujące objawy:
- otyłość;
- niższa temperatura ciała
- zmniejszona zdolność do pracy;
- senność, upośledzenie pamięci;
- obrzęk twarzy;
- ból mięśni;
- ból w stawach podczas poruszania się;
- zmniejszenie libido, zaburzenia erekcji;
- utrata włosów;
- suchość skóry.
W ciężkich przypadkach niedoczynność tarczycy prowadzi do miksedemii, skrajnego stadium choroby z upośledzonym metabolizmem białek. Mixedemii towarzyszy spowolnienie pracy serca, obniżenie ciśnienia krwi, wzrost zawartości tłuszczów we krwi, obrzęk błon śluzowych.
Wole może być również przyczyną odwrotnej patologii – nadczynności tarczycy, której towarzyszy zwiększone wytwarzanie hormonów tarczycy. Nadczynność tarczycy objawia się następującymi symptomami:
- Niewyjaśniona utrata masy ciała;
- pocenie się;
- zwiększona częstość akcji serca;
- zwiększony apetyt;
- częsta biegunka;
- bóle brzucha i wymioty;
- drażliwość, niepokój;
- nieregularność miesiączek;
- osłabienie mięśni i szybkie męczenie się.
Ciężka nadczynność tarczycy prowadzi do tyreotoksykozy, stanu patologicznego, w którym organizm jest “zatruty” przez nadmiar hormonów tarczycy. Jest to stan ciężki i zagrażający życiu. Kryzysowi tyreotoksycznemu towarzyszą zaburzenia rytmu serca, duszności, drżenia, pobudzenie psychoruchowe, wymioty i niewydolność serca.