Powiększenie gruczołu tarczowego
Aby określić objętość tarczycy za pomocą USG, prawidłowa objętość gruczołu nie powinna przekraczać 18 ml u kobiet i 25 ml u mężczyzn. Powiększona tarczyca lub “wole” może być objawem różnych zaburzeń czynności tarczycy i może jej towarzyszyć zarówno spadek, jak i wzrost funkcji. Wole eutyretyczne – powiększenie tarczycy bez nieprawidłowości w jej funkcji – występuje częściej.
Wole endemiczne
Wole endemiczne to powiększenie tarczycy, które rozwija się w wyniku niedostatecznego spożycia jodu w organizmie. Jod dociera do człowieka poprzez żywność i wodę. Jod jest ważnym składnikiem hormonów tarczycy i jest niezbędny do ich prawidłowego funkcjonowania. Jeśli spożycie jodu jest zmniejszone, tarczyca kompensuje to powiększając się, aby dostarczyć organizmowi wystarczającą ilość hormonów.
Niedobór jodu jest najbardziej niebezpieczny podczas intensywnego wzrostu organizmu dziecka, w okresie dojrzewania, ciąży i karmienia piersią. Na całym terytorium Rosji występuje niedobór jodu i konieczne jest stosowanie w diecie soli jodowanej, aby zapobiec rozwojowi wola. Indywidualna profilaktyka jodowa oznacza przyjmowanie leków zawierających jod.
Wole guzkowe
W tarczycy mogą występować guzki. Jednym z czynników predysponujących do ich rozwoju jest niedobór jodu w organizmie. W wole guzkowym lub wieloguzkowym czynność tarczycy może być prawidłowa, podwyższona lub obniżona. “Guzek tarczycy” nie jest jeszcze rozpoznaniem, wiele chorób tarczycy może objawiać się jako wole guzkowe. Biopsja punkcyjna powinna być zawsze pobierana u wszystkich pacjentów z guzkami tarczycy, których średnica według badania ultrasonograficznego przekracza 1 cm, w celu określenia składu komórkowego guzka.
Choroba tarczycy z zaburzeniami czynności tarczycy
Niedoczynność tarczycy to ostra niewydolność tarczycy, stan, w którym gruczoł tarczowy nie może produkować hormonów w niezbędnej ilości, co skutkuje zaburzonymi i spowolnionymi procesami metabolicznymi w organizmie.
Istnieje wiele różnych objawów, które mogą świadczyć o niedoczynności tarczycy, takich jak: zwiększone zmęczenie, osłabienie, obrzęk twarzy, sucha skóra, przyrost masy ciała, zaburzenia pamięci, zaparcia, dreszcze. Niedoczynność tarczycy może być spowodowana wieloma czynnikami, najczęstszym z nich jest przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (wole Hashimoto), choroba, w której gruczoł zostaje zniszczony. Inne przyczyny niedoczynności tarczycy to operacja tarczycy i leczenie jodem radioaktywnym. Pacjenci z niewystarczającą funkcją tarczycy muszą być leczeni terapią zastępczą tarczycy.
Możliwy jest również proces odwrotny, nadczynność tarczycy, czyli nadczynność tarczycy w produkcji hormonów. Może to być krótkotrwała reakcja na wysiłek fizyczny lub przeciążenie psychiczne lub może być trwała, w takim przypadku określa się ją mianem tyreotoksykozy.
Tyreotoksykoza – dosłownie “zatrucie hormonami tarczycy” – to stan spowodowany utrzymującym się podwyższeniem poziomu hormonów tarczycy z powodu jej nadczynności.
Osoba staje się drażliwa, płaczliwa, niespokojna, szybko się męczy, traci na wadze mimo dobrego apetytu, ma kołatanie serca, wzmożoną potliwość, drżenie rąk lub całego ciała, skóra staje się wilgotna i gorąca. Gałki oczne często wystają, a oczy zaczynają łzawić.
Najczęstszą przyczyną tyreotoksykozy jest wole toksyczne rozlane (choroba Gravesa), choroba autoimmunologiczna, która powoduje powiększenie tarczycy. Mniej powszechne przyczyny to guzkowa choroba tarczycy (gruczolak toksyczny, choroba Plummera) lub zapalenie tarczycy.
