Zez
Zez definiowany jest jako odchylenie oczu od wspólnego punktu fiksacji i towarzyszy mu zaburzenie widzenia obuocznego. W zależności od rodzaju zeza, nieprawidłowe ustawienie może być przejściowe lub trwałe.
Zez to dość powszechna patologia wzroku, która według specjalistów występuje u 2-6% populacji.
Rodzaje zeza
Istnieją dwa rodzaje zeza: prawdziwy i urojony. Ten drugi występuje, gdy kąt pomiędzy osią anatomiczną oka (przechodzi przez środek rogówki) a osią optyczną (przechodzi przez środek krzywizny rogówki i soczewki) przekracza 4°. Z reguły wynika to z budowy czaszki twarzowej. Widzenie obuoczne nie jest zaburzone. Możliwy jest również zez utajony, który częściej wynika z niewielkiego zachwiania równowagi w wysiłku mięśniowym i jest wykrywany tylko przez specjalistyczne badania.
Zez prawdziwy może mieć charakter zarówno współistniejący, jak i porażenny. Przy zezie współistniejącym kąt między osiami obu oczu podczas ruchu pozostaje niezmieniony, natomiast przy zezie porażennym kąt zmienia się podczas ruchu oczu. Zez współistniejący może być stały lub okresowy. Oko może odchylać się na zewnątrz (egzotropia, czyli zez rozbieżny), do wewnątrz (esotropia, czyli zez zbieżny) lub pionowo w górę (hipertropia) lub w dół (hipotropia).
U niektórych pacjentów oba oczy mogą być zmrużone na przemian, jedno lub drugie. W takich przypadkach określa się to mianem zeza zmiennego.
Zez paralityczny spowodowany jest niedowładem i porażeniem mięśni poruszających okiem. Ten rodzaj zeza występuje częściej u osób dorosłych i jest trudny do zdiagnozowania. Istnieją również atypowe formy zeza, takie jak zespół Duane’a, zespół Browna, zaburzenia endokrynologiczne, ostre zapalenie mięśni oczodołu itp.
Co robić w przypadku zeza
Jeśli zez występuje u dziecka, rodzice powinni skonsultować się z lekarzem.
W większości przypadków zez u dzieci może być rozwiązany bez konieczności interwencji chirurgicznej.
Jednak tylko lekarz może zdiagnozować przyczynę i przepisać leczenie po dokładnym zbadaniu. Dlatego konsultacja jest konieczna nawet w przypadkach, gdy zez występuje tylko okresowo.
Czasami sam ten objaw może być oznaką poważniejszych chorób: zaburzeń neurologicznych, a czasem nowotworów. Pojawienie się zeza krótko po urazie lub chorobie zakaźnej powinno być powodem do natychmiastowej pomocy lekarskiej. W takich przypadkach tylko szybkie leczenie może zapobiec poważnym powikłaniom.